شبیه‌سازی عددی اندرکنش دریاچه ارومیه و آبخوان ساحلی دشت عجب‌شیر

نویسندگان

  • حامد کتابچی استادیار/ دانشکده مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
  • رضا فرهودی‌هفدران کارشناس ارشد/ مهندسی منابع آب، دانشکده مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده مقاله:

منابع آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی تأمین کننده آب شیرین در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان، مانند ایران بوده است. حوضه آبریز دریاچه ارومیه واقع در استان آذربایجان‌شرقی ایران، یکی از مناطقی می‌باشد که بخش قابل توجهی از نیاز آبی با اتکا به آب زیرزمینی تأمین می‌شود. در مطالعه حاضر به شبیه‌سازی اندرکنش آبخوان ساحلی عجب‌شیر با دریاچه ارومیه پرداخته شده است. بدین منظور با استفاده از برنامه عددی سوترا، یک مدل سه‌بعدی، ناهمگن و ناهمسان توسعه داده شده است. این مدل پس از واسنجی و صحت‌سنجی، مورد استفاده قرار گرفته است. اثرات کاهش تراز دریاچه ارومیه، افزایش آن به تراز اکولوژیک، افزایش یا کاهش تغذیه خالص آبخوان بر میزان تخلیه آب به آبخوان از دریاچه و برعکس ارزیابی شده است. نتایج نشان داده است کاهش سطح تراز دریاچه با روند 4/0 متر بر سال، تراز متوسط آبخوان را به اندازه 7/1 متر در طول 10 سال کاهش می‌‍‌دهد درحالی‌که افزایش تراز دریاچه به تراز اکولوژیک آن، باعث افزایش 75/0 متری تراز متوسط آبخوان در 30 سال می‌گردد. همچنین 10 درصد افزایش تغذیه خالص باعث افزایش تراز متوسط آب زیرزمینی به اندازه 8/1 متر در طول 30 سال شده و کاهش 10 درصدی تغذیه خالص باعث کاهشی در حدود 7/1 متری تراز متوسط آبخوان می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

امکان سنجی ارتباط هیدرولیکی دریاچه ارومیه با آبخوان ساحلی دشت آذرشهر با استفاده از نسبتها و مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی

مطالعه حاضر ارتباط هیدرولیکی آبخوان ساحلی دشت آذرشهر و دریاچه ارومیه را با روش‌های ژئوشیمیایی و مدلسازی ژئوشیمیایی بررسی نموده است. بدین منظور اقدام به نمونه‌برداری از آب زیرزمینی منطقه گردیده و نتایج آنالیز این نمونه‌ها با آب دریاچه از نظر عناصر اصلی مقایسه گردید. سپس دیاگرامهای ژئوشیمیایی و اندیسهای رایج برای بررسی نفوذ آب شور به سفره‌های ساحلی مورد استفاده قرارگرفت . در نهایت به مدلسازی معکو...

متن کامل

بهینه‌یابی مدل عددی برداشت از آبخوان با استفاده از الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی: آبخوان ساحلی ارومیه)

مدل‌سازی به عنوان روشی کارآمد، با کمترین هزینه، امکان مطالعه پیچیدگی جریان آب زیرزمینی را برای مدیران فراهم می‌کند. همواره تعیین میزان برداشت بهینه از آبخوان یکی از پیچیده‌ترین مسائل پیش روی مهندسین علوم آب بوده است. هدف از این تحقیق، مدیریت بهره‌برداری بهینه از آبخوان دشت ساحلی ارومیه و تعیین نرخ بهینه پمپاژ چاه‌های بهره‌برداری است؛ تا با جلوگیری از برداشت بیش از حد آب زیرزمینی، بتوان دریاچه ا...

متن کامل

بررسی ارتباط هیدرولیکی و اختلاط آب دریاچه ارومیه با آبخوان ساحلی شبستر

آبخوان ساحلی شبستر در استان آذربایجانشرقی و در شرق و شمالشرق دریاچه ارومیه واقع شده است. در چند سال اخیر بعلت برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی از این دشت، تعداد زیادی از چاههای پمپاژ منطقه شور شده است. بعلت نزدیکی این سفره به دریاچه نمکی ارومیه؛ این دریاچه مهمترین عامل شور کننده این آبخوان ساحلی متصور می‌گردد. همچنین شوره-زارهایی که در قسمتهای انتهایی دشت واقع شده است مظنون مهم دیگری برای آلوده کردن ...

متن کامل

آنالیز پیشروی آب شور در آبخوان ساحلی دشت بناب با درنظرگیری پسروی دریاچه ارومیه

مدل سازی جریان آب های زیرزمینی یکی از روش های غیر مستقیم مطالعه منابع آب زیرزمینی می باشد که به دلیل صرفه جویی در وقت، هزینه و انعطاف پذیری، نسبت به دیگر روش ها از اهمیت بالایی برخوردار است. آبخوان ساحلی بناب واقع در جنوب شرقی دریاچه ارومیه، که به لحاظ کشاورزی یکی از پر اهمیت ترین دشت های استان آذربایجان شرقی است، در سال های اخیر با افت قابل توجه سطح ایستابی و کاهش کیفیت آب زیرزمینی روبرو بود...

15 صفحه اول

ارزیابی آسیب‌پذیری نفوذ آب شور دریاچه ارومیه به آبخوان ساحلی با استفاده از مدل GALDIT

در چند سال اخیر، هجوم آب شور به آبخوان ارومیه سبب بدتر شدن کیفیت آب زیرزمینی شده است. به دلیل اثرات زیست محیطی جبران ناپذیر و نامناسب بودن شرایط آبخوان، مطالعه آسیب‌پذیری آب زیرزمینی ناشی از نفوذ آب شور بسیار ضروری است. در این پژوهش بر کاربرد روش جدید گالدیت به منظور ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان، تحت تأثیر نفوذ آب شور دریاچه ارومیه تمرکز شده است. محاسبه شاخص گالدیت بر اساس شش شاخص ماهیت آبخوان (G)...

متن کامل

مدیریت بهره وری بهینه از آبخوان ساحلی دشت ارومیه

دشت ارومیه و حوضه آبریز آن در شمال باختری ایران و در باختر دریاچه ارومیه بین طول جغرافیائی 44 درجه و 20 دقیقه تا 45 درجه و 20 دقیقه و عرض جغرافیائی 37 درجه و 6 دقیقه تا 38 درجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق مدیریت بهره وری بهینه از آبخوان دشت ساحلی ارومیه است. تعیین نرخ بهینه پمپاژ چاه-های بهره بره داری جهت جلوگیری از برداشت بیش از حد و تاثیرات ناشی از آن است.در این تحقیق، جنبه های تئوری، ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 1

صفحات  45- 58

تاریخ انتشار 2018-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023